Jak i kiedy należy badań jakość powierzchni asfaltowych?

W przypadku inwestycji drogowych i realizacji dużych powierzchni, takich jak płyty lotniskowe, badanie jakości powierzchni asfaltowych jest niezbędne. W więc jak ocenić, czy nawierzchnia spełnia obowiązujące normy europejskie i techniczne? Tutaj sprawdzi się penetrometr!

Jakie normy wskazują na konieczność wykonania badań asfaltu?

Badanie jakości asfaltu to kluczowy etap każdej inwestycji drogowej. Powierzchnie asfaltowe należy kontrolować zarówno w trakcie budowy, jak i po jej zakończeniu – szczególnie po okresie utwardzania i pierwszych obciążeniach ruchem.

Do oceny lepkości i konsystencji asfaltu stosuje się penetrometr, zgodnie z normą EN 1426 (badanie penetracji igły bitumicznej). Dodatkowo w UE obowiązują normy EN 1427 (temperatura mięknienia) oraz EN 12591 (asfalty drogowe – wymagania techniczne).

W praktyce regularne pomiary pozwalają wykryć zbyt miękkie lub zbyt twarde mieszanki, które mogą prowadzić do spękań, kolein lub szybszego zużycia nawierzchni.

Badanie jakości asfaltu penetrometrem – jak zrobić to dobrze?

Zaawansowany technologicznie penetrometr do badania penetracji asfaltu pozwala na precyzyjne określenie jakości wykonanej nawierzchni. To ważne nie tylko w przypadku inwestycji drogowych, ale także wykonawstwa płyt lotniskowych czy nawet powierzchni na terenie parkingu podziemnego w biurowcu.

Penetrometr działający zgodnie z normą EN12697/20 ma trzy trzpienie cylindryczne, które umożliwiają wykonania pomiaru w następujący sposób:

1. Na początek trzeba przygotować próbkę asfaltu, najlepiej z gładką, równą powierzchnią. Do pobrania próbki można użyć sześciennej formy, którą da się ulokować pod trzpieniem penetrometru.
2. Następnie trzeba ustawić wstępne obciążenie – wystarczy przekręcić potencjometr penetrometru do momentu zetknięcia się trzpienia z próbką asfaltu.
3. Kolejny krok to zerowanie czujnika i ustawienie obciążenia właściwego. W standardzie wynosi 500 N.

Ostatni punkt procesu to pomiar właściwy, po którym pobrane dane są przekazywane w cyfrowej wersji do pamięci urządzenia.

Kiedy należy użyć penetrometru do badania próbek asfaltowych?

Penetrometr stosuje się, gdy trzeba sprawdzić twardość i elastyczność asfaltu przed, w trakcie lub po zakończeniu robót drogowych.

Warto użyć penetrometru:

• gdy próbki asfaltu pochodzą z nowej dostawy i trzeba zweryfikować ich zgodność ze specyfikacją techniczną;
• w trakcie układania nawierzchni, aby ocenić, czy masa bitumiczna zachowuje odpowiednią plastyczność przy danej temperaturze;
• po kilku miesiącach użytkowania drogi, aby sprawdzić wpływ warunków atmosferycznych na strukturę asfaltu;
• podczas badań laboratoryjnych przy analizie różnych mieszanek mineralno-asfaltowych;
• przy podejrzeniu, że asfalt mógł zostać przegrzany lub źle przechowywany.

Pomiary mają na celu zweryfikowanie, czy powierzchnia asfaltu spełnia normy bezpieczeństwa i jakości. Zgodnie z normą PN-EN 1426 metoda „penetracji igłą” dla asfaltów: określa głębokość, na jaką w określonym czasie i temperaturze zanurza się igłę, jest realizowana w temperaturze 25 stopni Celsjusza, a stały obciążnik pomiarowy wynosi 100 g.

Na jakie parametry techniczne warto zwrócić uwagę przed zakupem penetrometru? Podsumowanie

Wybierając penetrometr do badania powierzchni asfaltowych, warto zwrócić uwagę na dokładność pomiarową, a także zgodność urządzenia z obowiązującymi normami. Istotne parametry techniczne, które wskazują na jakość urządzenia to:

• typ urządzenia – jednostanowiskowe lub dwustanowiskowe;
• materiał wykonania wanny do pomiaru;
• dostępny zestaw obciążników;
• wielkość formy sześciennej;
• sposób montażu trzpienia pomiarowego.

Oczywiście ważna jest też cena urządzenia, choć nie powinna być jedynym determinantem opłacalności wyboru konkretnego sprzętu. Warto stawiać na jakość, szeroki zakres pomiarowy oraz penetrometr, którego techniczne parametry będą dopasowane do rodzaju weryfikowanych próbek asfaltu.